Bạn đang xem: Nhớ xe lam sài gòn xưa
Nghe nhiều trơ trẽn nỗi niềm chua cayCòn đâu một chuyến xe pháo Lamngày nao mộng ước vô vànbao đáng nhớ riêng bản thân em mang…Đó là đều lời hát thân quen trong bài bác nhạc quà Chuyến xe pháo Lam Chiều của nhạc sĩ Vinh Sử, là bài bác hát nổi tiếng đơn lẻ nhắc về những chiếc xe Lam – phương tiện giao thông rất gần gũi của người dân gian miền phái nam xưa.
Từ thời điểm đầu thế kỷ 20, tín đồ Pháp đưa vào nước ta (đặc biệt là ngơi nghỉ Nam Kỳ) các cái xe tuy vậy mã đẳng cấp và sang trọng do con ngữa kéo để giao hàng nhu mong đi lại của giới quý tộc ở các đô thị lớn. Tự đó, fan dân Nam cỗ đã tự mày mò chế tạo riêng cho bạn một loại xe con ngữa mô phỏng theo phong cách xe song mã của fan Pháp, nhưng anh tài sử dụng lại ưu việt, cân xứng với địa hình gập ghềnh thôn quê, giá thành lại dân dã nên khôn xiết được người dân Nam cỗ ưa chuộng, rất thịnh hành ở trong số thập niên 1940-1950, thường được gọi là xe thổ mộ. Qua mang đến thập niên 1960, cho dù vẫn còn vận động nhưng loại xe này dần dần bị sửa chữa thay thế khi xe Lam xuất hiện.
Tên hotline “xe Lam” xuất phát điểm từ tên gọi dòng sản phẩm Lambretta nổi tiếng từ nước Ý. Trong một đoạn pr về xe Lam thời đó tất cả nội dung: “Máy trước, vừa đề, vừa đạp. Đặc điểm trọn vẹn làm tại Ý Đại Lợi – Trọng tải hữu dụng 550 ký… xe có phân phối tại Lambretta nước ta – VINACO với khắp các đại lý trên toàn quốc. Chú ý: không tồn tại xe Lam bốn bánh, chỉ tất cả xe Lam ba bánh”.
Xe Lam chia làm 2 phần, cabin đằng trước là không gian của tài xế, vùng sau chở được 8-10 người, trên xe hoàn toàn có thể để ràng nhiều hàng hóa của các người đi buôn. Vô lăng của xe Lam y như ghi-đông xe cộ máy, cho dù chở được cả chục người nhưng xe pháo cũng vô số thủ công bằng tay giống như xe 2 bánh của Lambretta.
Dưới ghế của chưng tài là thùng chứa máy xe. Giả dụ xe chết máy chưng tài nên nhảy đi ra ngoài đường để mở yên ổn ghế lên, kế tiếp dùng sợi dây thừng kéo mang đến máy nổ (giống như vận hành máy phát điện gia đình), hay là tra dầu, chùi bu-gi đến máy xe.
Khách ngồi trên hai hàng ghế nhiều năm đặt dọc theo thùng xe, tuy vậy song nhau. Nếu hai người đứng đối diện đều “chân dài” thì bốn đầu gối thế nào thì cũng đụng nhau lốp cốp mỗi một khi xe thắng gấp. Nếu không muốn khua thì nhì cặp giò yêu cầu lồng so le vào nhau.
Cũng vày kiểu xếp ghế ngồi như thế mà những chàng trai, cô gái năm xưa đã vô tình quen biết và nhiều cuộc tình đã bước đầu trên hầu như chuyến xe Lam, hệt như trong lời bài hát Chuyến xe Lam Chiều của nhạc sĩ Vinh Sử:
Trên chuyến xe cộ lam đông fan chiều naoXui mình lạ lẫm mà ngồi bên nhauTrời mang những trớ trêu chiNgười chưa hề biết quen gìSao ngồi gần như tình nhân si
Em xuống xe pháo lam bước vào hẻm sâuAnh vội vàng theo chân ngõ hồn xuyến xao
Click nhằm nghe Giao Linh hát Chuyến xe Lam Chiều trước 1975
Giá một cái xe Lam hồi những năm 1960 khoảng 30 cây vàng, hơi đắt nên không phải người nào cũng có thể mua, nhưng lại nếu thiết lập được thì nó sẽ mang đến lợi nhuận hết sức nhiều, hoàn toàn có thể nuôi được một đơn vị đông con.
Vì xe pháo lam mắc tiền, cạnh tranh tiếp cận với các lao hễ bình thường, buộc phải thời đó tổ chức chính quyền có chế độ nhân văn là cung ứng để người dân cài đặt xe Lam (và cả xe taxi) để sở hữu công gắng lao động, bằng phương pháp cho mượn tiền tải trả góp. Hình thức này nhằm tăng tốc phương tiện thể giao thông chỗ đông người vì hệ thống xe buýt tp do chính phủ làm chủ hoạt rượu cồn không hiệu quả. Lịch trình này được gọi là “Hữu Sản Hóa”, và trên các xe Lam được cung cấp mua mua trả góp thường có ghi chữ “Hữu sản hóa từ bỏ cường” ở bên hông.
Nhờ đó, xe Lam không chỉ phổ vươn lên là ở sử dụng Gòn, còn xuất hiện ở các vùng lấn cận, trường đoản cú Gia Định cho Bình Dương, Biên Hòa, Mỹ Tho… và các đô thị mập khác nghỉ ngơi miền Nam. Đặc biệt là tại sài Gòn, quãng thời gian xe Lam giăng kín đáo các con đường đường hệt như xe buýt ngày nay, nhưng mà vì kích thước xe Lam bé dại nên chuyển động linh hoạt hơn, không tồn tại trạm dừng cố định và thắt chặt cho khách lên xuống, ai mong mỏi đi thì ra ngay cạnh lề mặt đường vẫy tay đón, cùng xe cũng ngừng lại bất cứ chỗ nào cho khách xuống.
Thống kê cho biết thêm đến cuối năm 1968, toàn miền nam có rộng 17.000 cái xe Lam, trong các số đó riêng tp sài thành có 3.200 chiếc. Đến năm 1971, số lượng xe Lam tăng thêm 30.000 mẫu (gấp 7 lần xe cộ taxi), là phương tiện đi lại vận chuyển đặc biệt quan trọng nhất sử dụng Gòn tương tự như các tỉnh miền nam vì khối hệ thống xe buýt sẽ ngưng chuyển động và chưa phục hồi.
Nếu khoảng chừng thập niên 1950 người sài gòn vẫn còn thấy xe pháo thổ chiêu tập để đi chợ Bến Thành, hoặc di chuyển từ trung tâm đô thị ra vùng ven, thì cho đến đầu 1960 đã xích lô đạp, xích lô máy ban đầu dần thay thế.
Từ thân thập niên 1960 về sau, xe pháo Lam cùng taxi chiếm lĩnh đường phố, kế đó là sự việc xuất hiện tại của xe pháo buýt…
Sau năm 1975, xe taxi vắng bóng trê tuyến phố phố sài Gòn, chỉ từ xe lam chuyển động chở khách cho tới đầu thập niên 1990 thì thành phố khôi phục lại xe buýt quốc doanh, xe lam gửi sang chuyển động theo kiểu hợp tác xã vận tải, tiếp nối xuống cung cấp thành xe gom rác. Năm 1995, một số lượng khủng xe lam ở sài gòn chuyển về các tỉnh thường xuyên làm phương tiện nơi công cộng chở khách, các nhất nghỉ ngơi là Biên Hòa.
Trước 1975 thì Biên Hòa đã có bến xe cộ lam triệu tập đông đúc, nhưng cho thời kỳ này thì Biên Hòa bắt đầu được coi là “thủ phủ” của xe pháo lam, đi đâu cũng thấy loại phương tiện này. Mà lại rồi chỉ vài ba năm tiếp đến thì xe bus dần nắm thế trọn vẹn xe lam. Hình như thì con đường phố sài thành nói riêng biệt và những đô thị không giống nói phổ biến đều chật ních xe đồ vật cá nhân. đẩy xe lam về các vùng quê nghèo làm cho xe chở hàng, trước khi bị cấm hẳn từ nửa thập niên 2000.
Ngày nay, dù bóng hình xe Lam không hề xuất hiện trê tuyến phố phố sài Gòn, nhưng đời xe 3 bánh với phát nổ “bành bành” thuộc mùi khói xăng đã từng có lần trở thành một trong những phần trong cuộc sống thường ngày của người dân dùng Gòn. Trong ký ức của tương đối nhiều người, xe cộ Lam vẫn là 1 trong chút gì đấy còn lại của tp sài thành thuở xa xưa.
Một số hình ảnh khác về xe Lam xưa:
–
–
